Kastamonu İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

Urgancılık

Urgancılık Kastamonu’nun en köklü el sanatlarındandır. Tarihsel süreçte Türkiye’de kendir (kenevir) üretiminin yapıldığı yerlerden biri de Kastamonu’dan Taşköprü-Hanönü ilçeleri boyunca uzanan Gökırmak Vadisidir. 1990’lı yıllara kadar bu alanda kendir üretimi yapılmış, bu yıllardan sonra giderek azalarak yok olma safhasına gerilemiştir. Bölge ürettiği ürünü mamul veya yarı mamul olarak pazarlamış, bunun sonucunda urgancılık sanatı doğmuştur. 

Hasat zamanı geldiğinde tarladan elle kökünden sökülen kendir, bağ yapılarak havuzlarda ıslanır. Sonrasında yörede “kendir soyma” adı verilen işlemle kendirin lifleri “kecin” denilen gövdesinden yani çubuklarından ayrılır. Ayrılan lifler tokmakla dövüldükten sonra taraklardan geçirilerek kalitelere ayrılır. Büküme hazır olan lifler elde edildikten sonra 90x100 metrelik uzunca bir alana yerleştirilen çıkrığın döndürülmesi ile ip yapımına başlanır. İstenilen kalınlığı vermek için aletin yanında usta da gerekir.
Üskübü çıkrık yardımıyla çevrilerek tek kat iplik, tek katın üçü bir araya getirilerek sicim, sicimlerin dört tanesi birleştirilerek urgan, daha da kalınlaştırılarak halat yapılmaktadır. 
Kastamonu’da kendir ekiminin zamanla azalması ile urgancılık da yok olmaya yüz tutmuş el sanatlarımızdandır.