Kastamonu İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

Çarşafbağı

Kastamonu Çarşaf Bağı, genellikle “sarı kıvrak” denilen yerli dokuma çarşafların iki veya dört kenarına yirmi numara kasarlı (kasterli) pamuk ipliği, fantazi iplik ya da merserize iplikten elle düğüm atılarak yapılan danteldir. Kastamonu bağı ve tırnak bağı gibi isimlerle de bilinen bu el sanatının tarihi eskiye dayanmaktadır. Kastamonu’da evlenecek her genç kızın ve erkeğin “çeyiz sandığında bağlı çarşaf bulunması” mahallî bir gelenektir. Bu yönüyle çarşaf bağı, şehrin kültüründe önemli bir yere sahiptir. 

Çarşaf bağlama adından da anlaşılacağı üzere daha çok çarşaf kenarlarına uygulanmaktadır. Bunun yanında, günümüzde havlu-peşkir başlarına, perde ve masa örtüsü uçlarına, peştamal ve divan örtüsü kenarları süslemeleri olarak yapıldığı da görülmektedir. Ayrıca düğüm tekniğini bozmadan farklı kumaşlara uygulanmış modernize edilerek giysilerin eteklerine ve kol uçlarına da yapılmaya başlanmıştır. 

Bağ süslemesinde düğümlerin sıklığı, süslemenin girift olması kullanılan pamuk ipliğinin kalitesi gibi unsurlar ürünün kalitesini belirlemektedir. Kastamonu çarşaf bağlarında elliye yakın motif kullanıldığı bilinmektedir. Doktor gözlüğü, dörtlü güneş, deli yürek, kesme şeker, kuş dili, kâtip defteri, limonlu meşe yaprağı, reçel tabağı, baklava, çilek, güneşli lokum, güneşli kâtip defteri, kalp, emzik, yılan eğrisi gibi motifler bunlardan bazılarıdır.

Kastamonu Çarşaf Bağı Somut Olmayan Kültürel Miras Envanterinde olup ayrıca Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 19.12.2022 tarihinde Mahreç İşareti ile tescillenerek Coğrafi İşaret almıştır.